Phật tử có thể tự thọ giới Bát quan trai tại nhà?

Xin hỏi vấn đề này có đúng không? Nếu đúng thì nghi thức thế nào (tôi không tìm thấy trên mạng)? Vì điều kiện chỗ ở của tôi rất xa chùa mà tôi lại rất muốn tu tập nên mong được quý Báo trợ duyên.

(Trung Hà, lytrung...@yahoo.de)

Phật tử tu Bát quan trai trong giờ thọ trai - Ảnh minh họa

Bạn Trung Hà thân mến!

Trong pháp tu Bát quan trai, điều then chốt là thành tựu giới thể của Cận trú giới (Bát quan trai giới, thực hành hạnh xuất gia một ngày đêm, sống thân cận với người xuất gia) để thân tâm thanh tịnh.

Về nguyên tắc, muốn thọ Bát quan trai giới thì giới tử phải giữ trọn năm giới và thỉnh ít nhất một vị Tỳ-kheo (hoặc một trong 5 chúng xuất gia) để làm giới sư truyền giới. Việc truyền và thọ Bát quan trai giới nếu không đúng với pháp thức như trên thì giới thể vô biểu của Cận trú giới khó có thể phát sinh và không đủ năng lực phòng hộ cho người thọ viên mãn Cận trú giới.

Kinh Ưu-bà-tắc giới (quyển 5) nói: “Chẳng được ở bên tượng Phật thọ, cần phải từ người khác thọ”. Trong Tát-bà-đa Tỳ-ni Tỳ-bà-sa (quyển 1) nói: “Pháp thọ trai phải từ người khác thọ, vậy thọ từ người nào? Từ bên 5 chúng xuất gia mà thọ”. Điều này cho thấy muốn thọ giới Bát quan trai phải ở trước chúng xuất gia: Tỳ-kheo, Tỳ-kheo-ni, Thức xoa-ma-na, Sa-di, Sa-di-ni để cầu thọ giới pháp.

Tuy vậy, trong tinh thần phương tiện, luận Thành thật và luận Đại trí độ có khai mở cho phép tự phát nguyện thọ Bát quan trai giới. Luận Thành thật nói: “Nếu khi không có người, chỉ cần tâm nghĩ miệng nói tôi thọ Bát giới cũng được thành thọ” (Cương yếu Giới luật, HT.Thích Thánh Nghiêm).

Như vậy, sự tự thệ nguyện thọ Bát quan trai giới trong một vài trường hợp đặc biệt cũng có thể được. Do hoàn cảnh bản thân (tật bệnh) không thể tham gia cùng đại chúng tu tập Bát quan trai. Do nơi mình sinh sống cách xa chùa viện, đạo tràng và không có người xuất gia để thỉnh cầu trao truyền tám giới cao quý. Vì thế, nếu nơi bạn ở không có người xuất gia thì có thể đối trước Phật, Bồ-tát thành tâm phát nguyện thọ trì Tám giới rồi vâng giữ và tu tập (đúng như đang tham dự khóa tu Bát quan trai cùng đại chúng).

Về nghi thức, dù tự thọ và tự tu trong ngày tu Bát quan trai nhưng phải có chương trình tu tập rõ ràng, nghi thức thọ giới và xả giới cụ thể. Bạn có thể tham khảo nghi thức tự thọ và xả giới Bát quan trai tại: https://truclam.ca/images/file/4Db4OS8K2AgQACVf/nghi-thuc-tu-tho-bat-quan-trai.pdf.

Tổ Tư vấn Báo Giác Ngộ (tuvangiacngo@yahoo.com)