Bài đăng trên giai phẩm Giác Ngộ Xuân Giáp Thìn 2024 - Trình bày: Phòng Mỹ thuật/BGN

Bà hẹn gặp chúng tôi tại nhà riêng. Căn nhà yên tĩnh, bài trí trang nhã, đặc biệt, có nhiều tượng Phật được trưng bày ở vị trí trung tâm, rất đẹp. Tầng trên cùng của ngôi nhà là phòng thờ trang nghiêm. Bà bộc bạch: “Đây là nơi trú ẩn của tôi trong suốt mùa dịch. Vì con trai lo tôi bị nhiễm bệnh, nên không cho tôi tiếp xúc với ai. Tôi ở đây, ngồi thiền, tụng kinh, đọc sách. Nếu không có chỗ này, tôi không biết mình sẽ đi qua những ngày tháng ấy như thế nào”.

Cho đến một hôm, bà đọc báo, thấy đưa tin một bé trai không chịu đi đâu, chỉ khư khư ôm chiếc cặp ngồi trước cửa chờ mẹ, vì trước khi đi cách ly, người mẹ có dặn: “Con ở nhà đợi, mẹ đi ít hôm sẽ về”. Nhưng bé đâu biết rằng vĩnh viễn bé không còn được gặp lại mẹ nữa. Xếp tờ báo lại, bà thấy tim mình như có ai bóp nghẹn, đau nhói. Bà chạnh nghĩ, ngoài kia, còn bao nhiêu đứa trẻ phải chịu cảnh mồ côi như thế này? Rồi tương lai của tụi nhỏ sẽ ra sao? Bà thấy mình không thể ngồi yên được nữa…

“Tôi không có tiền nhưng tôi có những người bạn, những mạnh thường quân giàu lòng nhân ái và tôi tin rằng, trong xã hội này, có rất nhiều người tốt sẽ cùng chung tay với tôi để lo cho các em”, bà chia sẻ. Nghĩ là làm, bà quyết định cùng với Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo TP khởi xướng chương trình Trái tim yêu thương để hỗ trợ cho các em từ lớp 1 đến lớp 12 đang sinh sống, học tập tại TP.HCM bị mất cha hoặc mẹ hoặc mất cả cha lẫn mẹ vì dịch Covid-19.

Với bà, hơn 50 năm làm công tác thiện nguyện, hoạt động lần này nhiều trăn trở nhất vì để chăm lo cho một đứa trẻ đến tuổi trưởng thành là cả một quá trình không dễ dàng, bởi ngoài vật chất, còn cần có cả sự quan tâm, động viên về tinh thần cho các em.

Vì thế, dù tuổi cao, sức khỏe cũng không cho phép, nhưng bà vẫn cố gắng đồng hành cùng các bạn nhỏ trong những buổi đi chơi ở Thảo Cầm Viên hay đi xem phim, xem xiếc… “Lúc đầu gặp nhau, biết tôi là người nổi tiếng, nên các con cũng e dè, không dám đến gần. Nhưng sau một hồi ‘chơi chung’, thì các con lại bắt đầu ‘giành bà Kim’ cho mình”, bà hóm hỉnh kể.

Dẫu biết rằng mồ côi cha, mẹ là nỗi đau không gì bù đắp được nhưng với những gì có thể hỗ trợ cho các em như hiện tại, bà tin mình và mọi người đã phần nào giúp các em đỡ chông chênh và đó cũng là một nén tâm hương gửi đến cha, mẹ của các em - những người không may đã qua đời trong đại dịch, để nói với họ rằng, xung quanh các em, vẫn còn đó những vòng tay yêu thương, che chở.

NSND Kim Cương cùng các em mồ côi cha, mẹ do đại dịch Covid-19

Và mỗi năm, gần đến Tết, NSND Kim Cương lại tất bật vận động tài trợ, lên kế hoạch để tổ chức chương trình Nghệ sĩ tri âm nhằm trao quà cho các nghệ sĩ cải lương, kịch nói, hát bội, xiếc, nhân viên hậu đài, âm thanh, ánh sáng… có hoàn cảnh khó khăn, bệnh tật. “Thoắt cái mà chương trình Nghệ sĩ tri âm đã có chặng đường 10 năm. Lần nào tổ chức, tôi cũng nghĩ, chắc đây là lần cuối cùng. Nhưng rồi đến hẹn, thấy anh em vẫn còn khổ, vẫn ngóng chờ… tôi làm ngơ không đành. Thế là lại bắt tay vào làm, đã thương thì thương cho trót vậy”, bà chia sẻ.

Vào dịp này, bà cũng trao học bổng mang tên người mẹ quá cố của mình - NSND Bảy Nam cho con em nghệ sĩ nghèo, hiếu học. Đây cũng là phần thưởng cho các em mà NSND Kim Cương đã miệt mài thực hiện trong suốt 20 năm qua.

“Với tôi, hành trình thiện nguyện như một đường bay không có điểm dừng, vì càng làm, càng đi đến những vùng sâu, vùng xa, càng thấy bà con mình sao còn khổ quá! Và trên hành trình ấy, khi bà con vui đón nhận những món quà nghĩa tình thì tôi cũng vui với niềm vui được làm gạch nối - nối dài những tấm lòng, những trái tim yêu thương để cùng nhau lan tỏa hạnh phúc”, kỳ nữ Kim Cương bày tỏ.

Là một Phật tử với pháp danh Từ Huệ, NSND Kim Cương hiểu và tin sâu nhân quả. Và bà vẫn đang thực tập điều đó trong cuộc sống hàng ngày, gieo nhân lành, để hưởng quả lành; gieo niềm vui để “gặt hái” niềm vui; bớt sân si, ganh ghét, tỵ hiềm để lòng được bình an.

Bà cho rằng, mình là người may mắn khi được sinh ra và lớn lên trong một gia đình có truyền thống 4 đời làm nghệ thuật và may mắn khi gặp được Hòa thượng Ân sư - Thiền sư Thích Thanh Từ. “Nếu không có những lời khuyên bảo của Thầy thì có lẽ Kim Cương đã chết vì… thất tình rồi”, bà cười, nói.

NSND Kim Cương bên Trưởng lão Hòa thượng Bổn sư - Thiền sư Thích Thanh Từ

Cho đến bây giờ, dù mấy mươi năm trôi qua, nhưng bà vẫn không sao quên được buổi chiều hôm ấy, khi bà về thiền viện quỳ bên chân Thầy và khóc. Thầy ngồi yên, nghe bà than thở, rồi nhẹ nhàng khuyên: “Con là một nghệ sĩ nổi tiếng - điều đó, không phải ai muốn cũng có thể làm được. Những vở tuồng con viết, những vai tuồng con diễn trên sân khấu là những hình ảnh sống động, những bài học thiết thực để hướng người ta đến chân, thiện, mỹ - điều này cũng không phải dễ thực hiện, nhưng con đã làm được… Và khi con đã ở trên đỉnh vinh quang, đã đạt được nhiều ước muốn, thì con cũng phải biết chấp nhận cả những điều không như ý nguyện. Chuyện tình cảm vui - buồn, hợp - tan… là lẽ thường của cuộc sống. Con không nên chấp niệm mà phải quán chiếu và tập buông bỏ đi”.

Chính lời dạy ấy của Hòa thượng đã mở lối cho bà, làm thay đổi hẳn cuộc đời bà. Bà tập buông dần những ý niệm tiêu cực và tìm lại được sự thăng bằng trong cuộc sống. “Với tôi, nếu đạo là đường, thì giáo lý nhà Phật, lời răn nhắc của Thầy Tổ chính là ‘lề đường’ bao quanh để giúp mình đi đúng hướng, không chuệch choạc”, nữ nghệ sĩ xúc động bày tỏ.

Ở tuổi 87, hiện NSND Kim Cương có cuộc sống bình yên bên vợ chồng con trai và bốn đứa cháu nội. Là một nghệ sĩ vang danh trong và ngoài nước, cả tuổi thanh xuân của mình, bà đã dành trọn cho sân khấu. Tuổi xế chiều, bà lại miệt mài với những chuyến đi từ thiện, đi xa để nối tình gần lại. Bà trở thành “bà tiên” của những mảnh đời bất hạnh, những số phận nghiệt ngã, kém may mắn, vì luôn xuất hiện đúng lúc, kịp thời để nâng đỡ, hỗ trợ họ vượt qua khó khăn, bế tắc. Bà đã sống và đi giữa cuộc đời bằng một trái tim mẫn cảm, giàu yêu thương như thế. Bởi với bà: “Cho đi là còn mãi”…