Thượng tọa Thích Quảng Tánh

- Thành viên Trung tâm dịch thuật Trí Tịnh thuộc Viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam;

- Thư ký Phân ban Biên soạn giáo trình thuyết giảng thuộc Ban Hoằng pháp Trung ương;

- Biên tập viên Báo Giác Ngộ;

- Giáo thọ Trường Trung cấp Phật học tỉnh Đồng Nai;

- Tăng chúng tổ đình Phước Viên.

Thân thế

Thượng tọa thế danh là Nguyễn Văn Tâm, gia tộc đã nhiều đời sinh sống tại xã Trung Giang, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị. Do thế cuộc mưu sinh nên gia đình của Thầy đã thiên di đến xã Hòa Cường, huyện Hòa Vang, tỉnh Quảng Nam và Thầy được sinh ra tại đây vào ngày 14-4 năm Canh Tuất (nhằm ngày 18-5-1970) trong một gia đình nhiều đời thâm tín Tam bảo. Thân phụ của Thầy là cụ ông Nguyễn Văn Khánh, pháp danh Nguyên Đức; thân mẫu là cụ bà Lê Thị Liêm, pháp danh Diệu Chính, Thầy là con thứ ba trong gia đình có sáu anh chị em.

Xuất gia tu học

Được sinh trưởng trong gia đình có truyền thống kính tin Tam bảo thế nên những hạt giống thiện lành đã sớm được trưởng dưỡng ngay từ buổi thiếu thời. Sau khi tốt nghiệp Trường Công nhân kỹ thuật Cơ điện Đồng Nai, Thầy đã dành nhiều thời gian để nghiên tầm Phật pháp. Nhân ở nhà có bộ sách Phật học Phổ thông trong tủ sách của thân phụ, Thầy đã phát tâm tự học và khi đọc đến quyển thứ V thì phát chí nguyện xuất trần.

Năm 1991, Thầy theo chúng tu học tại tổ đình Phước Viên, khu phố 15, phường Tam Hiệp, tỉnh Đồng Nai (trước đây là chùa Phước Viên, khu phố 5, phường Tân Hiệp, thành phố Biên Hoà, tỉnh Đồng Nai). Sau đó, cầu thỉnh Hòa thượng Thích Quang Đạo, là bậc khai sơn và là viện chủ tổ đình Phước Viên làm bổn sư thế độ, được Hòa thượng bổn sư thế phát xuất gia và ban cho pháp danh Quảng Tánh, pháp tự Nhiên Đạo, pháp hiệu Truyền Quang, nối pháp đời 45 dòng Lâm Tế, thế hệ thứ 11, pháp phái Liễu Quán, thuộc môn phái tổ đình Tây Thiên, Huế.

Sau 5 năm xuất gia tu học, hội đủ duyên lành, Thầy được Hòa thượng bổn sư cho phép thọ giới Cụ túc vào năm 1995 tại Giới đàn tổ đình Long Thiền, tỉnh Đồng Nai, do Hòa thượng thượng Huệ hạ Thành làm Hòa thượng Đàn đầu; cùng năm đó thì tốt nghiệp Cơ bản Phật học (nay là Trường Trung cấp Phật học tỉnh Đồng Nai) khóa II.

Con đường tu học ngày càng rộng mở khi Thầy trúng tuyển vào khóa IV Học viện Phật giáo Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh. Tại đây, với luận văn tốt nghiệp mang tên: “Những nguyên nhân suy yếu của Phật giáo thời hậu Trần” đã giúp Thầy thành tựu bằng Cử nhân Phật học vào năm 2001.

Phụng sự và trước tác

Sau khi tốt nghiệp Học viện Phật giáo, Thượng tọa được cung thỉnh làm Giáo thọ tại Trường Trung cấp Phật học tỉnh Đồng Nai từ khóa IV và đã đảm nhận việc giảng dạy nhiều khóa tại ngôi trường này cho đến lúc viên tịch. Ngoài việc giảng dạy cho Tăng Ni sinh, đối với quần chúng Phật tử, Thượng tọa còn là một giảng sư có phong thái thuyết giảng vững chãi, điềm đạm, luôn bám sát lời Phật dạy trong kinh điển; đồng thời là vị Thầy hướng dẫn tu tập thiền định, tham gia tư vấn cho nhiều khóa tu dành cho nhiều đối tượng khác nhau ở các tự viện khắp các tỉnh thành trong cả nước. Thượng tọa đã được thỉnh đảm nhận vai trò là Thư ký Phân ban Biên soạn giáo trình thuộc Ban Hoằng pháp Trung ương, nhiệm kỳ 2022-2027.

Thượng tọa đã trở thành Biên tập viên chính thức của Báo Giác Ngộ từ năm 2003 và đảm nhận phụ trách nhiều chuyên mục quan trọng như Phật học, Văn hóa, Tư vấn bạn đọc…

Từ thực tiễn nghiên tầm giáo điển qua những chuyên mục nêu trên của Báo Giác Ngộ, Thượng tọa đã biên soạn tác phẩm Lời Phật dạy trong kinh tạng Nikāya mà những giá trị thiết thực của tác phẩm này vẫn còn lan toả cho đến hôm nay. Ngoài ra, Thượng tọa còn là đồng tác giả của những tác phẩm như Phật pháp bách vấn, Gạn đục khơi trong…

Những ngày cuối đời

Với hơn hai mươi năm phụng sự tại Báo Giác Ngộ, Thượng tọa được Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam trao tặng nhiều Bằng tuyên dương công đức cao quý. Đặc biệt, trong Lễ kỷ niệm 100 năm ngày báo chí Việt Nam 21-6-2025 vừa qua, Thượng tọa được Hội nhà báo Việt Nam trao tặng kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” vì những đóng góp chuyên môn của mình đối với sự nghiệp báo chí Phật giáo.

Sau chuyến Phật sự thuyết giảng ở miền Bắc trong mùa Vu lan năm nay và trở về thiền thất vào ngày 1-9-2025, thấy trong người có nhiều điều khác lạ và không được khỏe, Thượng tọa đã gọi điện tham vấn một bác sĩ thân hữu và sau đó được khuyên rằng, cần vào bệnh viện để được thăm khám, nhưng Thượng tọa bảo rằng, cố gắng phụng sự Tam bảo, đợi qua mùa Vu lan năm nay rồi sẽ tính.

Sau đó một ngày, tức 8 giờ sáng ngày 2-9-2025, nhằm ngày 11 tháng 7 năm Ất Tỵ, Thượng tọa đã an nhiên viên tịch tại thiền thất thuộc chùa Long Phước Thọ, xã Long Phước, tỉnh Đồng Nai, thọ 56 tuổi đời và 30 hạ lạp. Sự ra đi của Thượng tọa không chỉ là một tổn thất to lớn đối với tông môn tổ đình Phước Viên, đối với hoạt động báo chí Phật giáo Việt Nam hiện tại mà còn là mất mát lớn lao cho nhiều thế hệ Tăng Ni trẻ và quần chúng Phật tử hữu duyên đang được sự dạy dỗ, dìu dắt của Thượng tọa.

Nam-mô tự Lâm Tế chánh tông tứ thập ngũ thế, húy Quảng Tánh, tự Nhiên Đạo, hiệu Truyền Quang, Nguyễn công Thượng tọa Giác linh thùy từ chứng giám.

Pháp quyến và Pháp hữu cẩn soạn