Nghĩ đúng, làm sai?

>> Đọc thêm bài liên quan

Từ Buddha Bar & Grill

Câu chuyện từ bạn đọc

Trong tuần qua, dư luận Tăng Ni, Phật tử đặc biệt quan tâm đến sự việc một số cơ sở kinh doanh dịch vụ, nhà hàng đã sử dụng tôn danh Đức Phật Phạn ngữ (Buddha) để đặt “thương hiệu” và có cách trang trí ảnh tượng Đức Phật, chư vị Bồ tát ở những nơi không phù hợp, thiếu sự tôn kính. Sự việc này đã làm tổn thương đức tin của người Phật tử, do vậy rất nhiều độc giả là Tăng Ni, Phật tử trong cũng như ngoài nước đã gởi thư về tòa soạn bày tỏ nhiều ý kiến thể hiện sự bức xúc với chủ các cơ sở trên.

Cũng như trước đây, rất nhiều trong các thông tin có ý xúc phạm Phật giáo đăng trên một số trang tin quảng cáo của các doanh nghiệp, trên một vài trang báo điện tử… cũng như những thông tin gần đây, phần nhiều do bạn đọc cung cấp bằng cách chuyển thư điện tử, điện thoại, viết thư tay, nhắn tin vào số điện thoại của phóng viên… Với Giác Ngộ, tòa soạn cũng đã cử phóng viên tìm hiểu thực tế và đã có những phản ánh trung thực qua báo in phát hành hàng tuần, đồng thời cập nhật hình ảnh sinh động trên Giác Ngộ online cũng như chuyển các nội dung đề nghị dưới dạng văn bản đến các nơi chủ quản, người quản lý có trách nhiệm và sự liên hệ.

Trong hoàn cảnh hiện nay, bạn đọc và cộng tác viên chính là con mắt tinh tường của Giác Ngộ, đã giúp tòa soạn rất nhiều trong việc nhìn ra những điều hay, tích cực, những hoạt động sáng tạo, gương sống tốt, hoàn cảnh cần giúp đỡ cũng như những hiện tượng tiêu cực, sự việc cần quan tâm để điều chỉnh, những góc khuất của một vài sự việc, con người có giá trị tham khảo để có được sự phản ánh thông tin một cách nhanh và chính xác nhất… Chẳng hạn đối với những sự việc trên, nếu không có sự phản ánh của bạn đọc, Giác Ngộ sẽ chưa thể làm tròn vai trò truyền thông Phật giáo - tiếng nói của Tăng Ni, Phật tử trong đời sống xã hội hiện nay.

Câu chuyện của những người chủ

Như đã thông tin, bà Duy Thư - người chủ của cơ sở kinh doanh nhà hàng - giải trí Buddha Bar and Grill (An Phú, quận 2, TP.HCM) đã đến tòa soạn để giãi bày ý kiến mà bà cho rằng là “không khách quan, không công bằng” như một số trang mạng (ngoài Giác Ngộ) đưa tin về cơ sở kinh doanh trên. Bà cho biết rằng không hề có ý “phỉ báng, bôi nhọ Phật giáo” mà chỉ muốn tôn vinh hình tượng Đức Phật - đối với người yêu nghệ thuật như bà thì đó là biểu tượng cho cái Đẹp.

Tên gọi này không phải là sáng kiến của bà mà được lấy lại từ một cơ sở tận bên Pháp, nơi theo bà nói là bà và nhóm bạn của mình có ấn tượng sâu sắc, lại dễ gọi, dễ nhớ, đồng thời gợi lại góc hoài niệm cho những khách chủ yếu là người nước ngoài ở TP.HCM. Trong cuộc nói chuyện và qua một thư điện tử (gởi đến quý thầy đã có “Tâm thư” gởi đến bà – NV), bà Thư cũng tự giới thiệu gia đình mình đều là Phật tử và đã nói lời xin lỗi cũng như có sự điều chỉnh bằng cách thay tên quán, mang những ảnh tượng Đức Phật về nhà.

Đến Buddha Spa, đều là do nghĩ đúng, làm sai?

Bà Nguyễn Phương Hiền, chủ cơ sở dịch vụ Buddha Spa tại Hà Nội cũng đã giải thích về việc làm của mình (đặt tên cơ sở dịch vụ Spa) như vậy là xuất phát từ động cơ chủ quan là tốt đẹp.

Cũng trong thư gởi đến một vị thầy đã có “Tâm thư” gởi đến bà, bà Phương Hiền đã viết: “Là một người luôn hướng về Phật, và chắc chắn không bao giờ chúng con có ý xúc phạm, báng bổ Đức Phật. Ý nguyện của chúng con khi mở cửa hàng và chọn tên “Buddha” với mong muốn được Đức Phật che chở, chỉ cho chúng con đi con đường đúng đắn, để chúng con có thể tìm thấy sự thanh tịnh, chốn bình an.

Những gì chúng con đang làm là hướng đến cái đẹp, đẹp về diện mạo cũng như sự thư thái của tâm hồn…”. Bà Phương Hiền cho biết bà không bao giờ có ý xuyên tạc, bôi nhọ hay dung tục hóa Đức Phật, mà chỉ theo “quan điểm và cách nhìn của người thế gian” trong kinh doanh là đề cao Đức Phật qua việc dùng tôn danh đó đặt tên cho doanh nghiệp của mình.

Cả hai chủ cơ sở trên đã nhận thức được vấn đề, đã có lời giãi bày và đã có những điều chỉnh tích cực. Thái độ và hành động của bà Duy Thư cũng như Phương Hiền đã được dư luận cảm thông và đồng tình.

Và câu chuyện nhận thức văn hóa, trách nhiệm hướng dẫn

Từ thực tế câu chuyện của hai người chủ các cơ sở kinh doanh bị dư luận phản ứng trên, từ một “suy nghĩ tốt” chủ quan, trong ý tưởng “tôn vinh” hình ảnh Đức Phật - biểu tượng cho “sự thanh thoát”, “cái đẹp”, “sự hoàn thiện về thể xác và tâm hồn”…, suy nghĩ đó không sai, nhưng thật không phù hợp khi thể hiện những ý tưởng ấy qua hình thức kinh doanh kiểu như Buddha Bar and Grill hay Buddha Spa…

Lý do đầu tiên bởi lẽ như những gì Ngài dạy trong kinh điển, Đức Phật không bao giờ cấm đoán đệ tử tại gia của Ngài không được buôn bán, không được làm kinh doanh để mưu sinh và làm giàu cho mình, cho xã hội. 

Ngược lại, Ngài khuyến khích mọi cư sĩ hãy chọn cho mình một ngành nghề đúng, chánh mạng, không buôn bán các loại thịt, rượu, các chất gây nghiện làm mê mờ tâm trí, vũ khí… Vậy không cớ gì dùng tôn danh Đức Phật để đặt cho một cơ sở kinh doanh nhà hàng có bán rượu, bia và thịt nướng? 

Đức Phật khuyên sống đơn giản, “biết vừa đủ”, khuyến cáo sự an lạc, thảnh thơi thực sự xuất phát từ tâm thanh tịnh, ấy vậy mà tôn danh của Ngài lại được đặt tên cho một cơ sở dịch vụ spa (thư giãn bằng liệu pháp mát-xa, làm đẹp…)!

Thứ nữa, trong văn hóa Việt Nam nói riêng và Á Đông nói chung, Đức Phật là bậc tối cao mà người Phật tử kính ngưỡng, lễ lạy và cầu nguyện. Những ai có tín ngưỡng đạo Phật và ý thức văn hóa truyền thống, chắc chắn sẽ khó chấp nhận những hiện tượng như đã nêu. 

Nói một cách công bằng, cách đặt tên gọi như vậy không phải là mới, vẫn có ở một số nước mà ở đó có nền văn hóa, tín ngưỡng chủ yếu khác xa với chúng ta. Chỉ cần qua bất kỳ công cụ tìm kiếm internet nào, cũng dễ dàng thấy điều đó. Nhưng ở Việt Nam , đó là điều quá xa lạ và gây sốc, bức xúc đối với nhiều người là điều dễ hiểu.

Cả hai người chủ những cơ sở trên đều tự nhận là Phật tử, gia đình có truyền thống thờ Phật. Có thể họ đã quá dễ dàng bị ảnh hưởng, tác động bởi trào lưu văn hóa khác, trong khi văn hóa dân tộc chưa bám rễ vào tâm hồn họ. 

Đó không phải là trường hợp cá biệt, mà là hiện tượng phổ biến của xã hội chúng ta hiện nay. Điều hết sức đáng quan ngại. Bởi văn hóa là chiếc thẻ căn cước, là chứng minh nhân dân, là tấm hộ chiếu của mình. Mất văn hóa, coi như trở nên bơ vơ, trở thành những người nước ngoài trên đất Tổ của mình, là đứa con rơi trong ngôi nhà của chính mình!

Người Phật tử chưa nhận thức đúng về những điều căn bản trong tín ngưỡng, niềm tin của mình, vấn đề đó, xét cho cùng cũng có phần của các cơ sở Phật giáo, của những ngôi chùa và tất nhiên, của cả Giáo hội.