Mai chưng Tết không phải là độc quyền của phương nam nhiều nắng. Tết xứ bắc cũng có một loại mai độc đáo- mai trắng…
Mai trắng hay còn gọi là bạch mai, nhất chi mai, là loài hoa quý đã được xếp trong bức tranh tứ quý “tùng, trúc, cúc, mai” của văn hóa Việt. Thế nhưng, vài năm trở lại đây, người yêu hoa Hà Nội mới biết đến loại hoa độc đáo này. Cũng giống như hoa đào và mai vàng, bạch mai nở đúng dịp Tết cổ truyền. Những cánh hoa trắng mỏng manh này chỉ thích hợp với những nơi có mùa đông như miền Bắc. Bởi vậy, người chơi hoa vẫn gọi nó bằng một cái tên giản dị: mai miền Bắc.
Nét độc đáo nhất của bạch mai là biến chuyển màu sắc độc đáo của cánh hoa: nụ nhỏ xíu đỏ tươi, khi nở thành bông lại trắng muốt, đến lúc sắp tàn lại ngả sắc phớt hồng. Bông mai trắng nhỏ hơn nhiều so với hoa đào, cánh cũng xếp nhiều tầng chứ không chỉ có 5 cánh như hoa mai. Thông thường, một bông mai trắng xếp 5-6 tầng cánh, có bông xếp đến 9-10 tầng. Chen giữa những búp lá xanh mượt, thân cây đen óng xù xì rêu phong, bông hoa nhỏ nhưng đầy đặn, mượt mà, đẹp viên mãn.
Chơi bạch mai, người sành quan tâm nhất là thế cây. Theo ông Lưu Thanh Tĩnh, nghệ nhân trồng mai ở Nam Trực (Nam Định) thì cây mai trắng có rất nhiều thế đẹp. Thế Huyền là những cây mai có dáng khá mềm mại, điệu đà; thế Trực là những cây có thân thẳng tắp, cành phủ đều hai bên; thế Bạt Phong chỉ những cây mai có dáng hơi xiêu như đang đùa cùng ngọn gió; thế Song Thụ là hai thân mai bằng nhau chụm đầu vào làm một… Tùy theo tính cách, sở thích, mỗi khách hàng chọn lựa những thế mai khác nhau. Kinh nghiệm bán hàng của ông cho thấy, khách hàng nữ thường chọn cây mai thế Huyền yểu điệu, trong khi nam giới lại thích những cây mai thế Trực mạnh mẽ hơn. Những cặp vợ chồng mới cưới, uyên ương thường mua tặng nhau những cây mai Song Thụ biểu thị tình cảm nồng thắm, vững bền khắng khít.
Do đó, giá của mai trắng có sự dao động lớn, từ vài trăm đến vài triệu/cây, tùy thuộc vào tuổi của mai và thế của cây. Những cây mai nhỏ khoảng 1, 2 năm tuổi có giá khoảng trên dưới một trăm ngàn, cây mai trên 10 năm tuổi tầm 7-9 trăm ngàn, còn cây mai khoảng 20 tuổi cỡ 4-5 triệu đồng, thậm chí có giá cao hơn. Ngày Tết, bên cạnh cành đào hồng tươi rực rỡ, chậu mai trắng khoe sắc đẹp mong manh tinh khiết như làm căn nhà thêm bừng sáng và nồng nàn sắc xuân.
Để giữ được mai trắng đẹp trong suốt những ngày Tết, người chơi hoa cũng phải chú ý đến thời tiết và độ ẩm cho hoa. Nếu trời mát, phải tưới nước cho hoa ngày một lần, nếu trời nắng nóng, phải tưới từ 2-3 lần mỗi ngày.
Người yêu hoa có thể mua mai trắng tại quầy hàng mai của nghệ nhân Lưu Thanh Tĩnh (676 Hoàng Hoa Thám, Hà Nội) hoặc tại các gian hàng hoa, cây cảnh khác bán trên đường Hoàng Hoa Thám, chợ Bưởi, chợ hoa Quảng Bá…