Theo kết quả từ các cuộc khảo sát kết hợp giữa hình ảnh vệ tinh và khảo sát địa chất, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra những cấu trúc cổ xưa chưa từng được biết đến, đang nằm ẩn mình dưới lòng đất của khu phức hợp.
Cuộc khảo sát này được thực hiện bởi Hiệp hội Phát triển Di sản Bihar, hợp tác với Đại học Cardiff của Vương quốc Anh, trong khuôn khổ dự án mang tên “Khảo cổ học theo dấu chân của nhà sư Trung Quốc Huyền Trang”. Huyền Trang là một nhà chiêm bái Phật giáo nổi tiếng sống vào thế kỷ thứ VII, vị đại sư này đã dịch rất nhiều kinh điển Phật giáo và thực hiện một hành trình kéo dài 17 năm từ Trung Quốc đến Ấn Độ, bao gồm cả việc ghé đến thánh tích Bồ Đề Đạo Tràng.
Tháp Đại Giác (Mahabodhi Temple), được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới, là nơi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đạt được sự giác ngộ dưới gốc cội Bồ-đề lịch sử. Ngôi đền này đã tồn tại qua hàng thiên niên kỷ và là một biểu tượng quan trọng trong lịch sử Phật giáo. Tuy nhiên, phát hiện mới đây đã tiết lộ rằng bên dưới khu phức hợp này còn chứa đựng nhiều điều bí ẩn chưa được khai quật.
Harjot Kaur Bamhrah, một quan chức cấp cao của Bộ Nghệ thuật, Văn hóa và Thanh niên của bang Bihar, đã chia sẻ rằng những hình ảnh vệ tinh đã cho thấy dấu vết của các kiến trúc cổ đại bị chôn vùi dưới lòng đất. Ông gọi đây là “một kho báu kiến trúc khổng lồ” đang chờ được khám phá.
Cụ thể, các nhà nghiên cứu đã phát hiện một khu phức hợp tu viện hình vuông, được bao quanh bởi một bức tường và một con hào, nằm ở phía Bắc của đền. Điều này cho thấy rằng có thể đã từng tồn tại một khu định cư rộng lớn hơn nhiều so với những gì chúng ta thấy ngày nay.
Phát hiện này không chỉ làm phong phú thêm hiểu biết của chúng ta về tháp Đại Giác mà còn thay đổi cách nhìn nhận về mối liên hệ giữa ngôi đền và các di tích khác ở vùng lân cận. Trước đây, người ta cho rằng tháp Đại Giác nằm tách biệt với các di tích khác bên kia sông Ni-liên-thiền. Nhưng những phát hiện mới đây cho thấy, rất có thể trong quá khứ, tất cả những di tích này từng thuộc về cùng một khu phức hợp rộng lớn hơn nhiều.
M.B. Rajni, một giảng viên tại Viện Nghiên cứu Cao cấp Quốc gia Bengaluru, người tham gia dự án, đã phân tích kỹ lưỡng hình ảnh vệ tinh và nhận thấy dấu vết của hai hình vuông đồng tâm bao quanh một khu vực rộng lớn. Những dấu vết này chồng lấn với khu vực hiện tại của Samanvay Ashram, gợi ý rằng có thể dưới lòng đất vẫn còn tồn tại những bức tường cổ đại, một phần của cấu trúc trước đây.
Hiệp hội Phát triển Di sản Bihar đã lên kế hoạch tiếp tục khảo sát và khai quật để làm sáng tỏ những bí ẩn bị chôn vùi dưới lòng đất của tháp Đại Giác. Những cuộc khảo sát radar xuyên qua mặt đất và các cuộc khai quật tiếp theo sẽ được thực hiện, nhằm hiểu rõ hơn về những di tích cổ đại này và xác định chính xác ranh giới của khu phức hợp Bồ Đề Đạo Tràng trong quá khứ.
Những phát hiện mới này không chỉ mang lại hy vọng về việc khám phá thêm các di sản cổ kính, mà còn giúp chúng ta hiểu sâu sắc hơn về lịch sử phong phú của tháp Đại Giác và vùng đất Bồ Đề Đạo Tràng linh thiêng. Đây là một hành trình khám phá đầy thú vị, mở ra cánh cửa vào quá khứ huy hoàng của Phật giáo và văn hóa Ấn Độ.