Phóng sanh

GN - Trước khi phóng sanh, phải nghiên cứu kỹ lưỡng để đem lại lợi ích thiết thực nhất cho chúng sanh.

HỎI: Gần đây, ngôi chùa nơi tôi hàng ngày đến tụng kinh có kêu gọi tùy hỷ góp tiền để mua cá phóng sanh ở kênh Nhiêu Lộc. Khi các Phật tử thắc mắc về khả năng sống còn của cá phóng sanh, thầy trú trì giải thích rằng phóng sanh là để tạo phước, biểu hiện của lòng từ bi, còn vấn đề cá sống hay không cũng tùy nghiệp của nó.

Tôi cũng băn khoăn về chương trình phóng sanh cá với số lượng khá lớn xuống dòng kênh này. Cá phóng sanh hầu hết là cá nuôi, ăn thức ăn công nghiệp, do thương lái cung cấp nên không biết có phù hợp với môi trường kênh Nhiêu Lộc hay không? Thỉnh thoảng tôi cũng mua một vài loài cá khỏe mạnh ở chợ và đem phóng sanh. Theo tôi, dù phóng sanh ít nhưng điều này có ý nghĩa hơn. Bởi lẽ, cá phóng sanh mua ở chợ được thoát chết và có thể sống được trong môi trường mới, đồng thời việc mua cá ở chợ cũng sẽ “thức tỉnh” các người bán cá và mọi người xung quanh về lòng từ bi.

Tôi nghĩ, không nhất thiết phải phóng sanh ồ ạt đến hàng tạ cá như hiện nay rồi yên lòng rằng mọi thứ sẽ tốt với chúng sanh. Phóng sanh mà chúng ta không biết rõ chúng sanh sống chết thế nào thì phải nên cẩn trọng. Mong được quý Báo sẻ chia.

(GIÁC TÂM, tremendoustone@yahoo.com)

ĐÁP: Bạn Giác Tâm thân mến! 

Phóng sanh có nghĩa là phóng thích chúng sanh, giúp chúng sanh đang lâm nạn được giải thoát, sống tự do và khỏe mạnh trong môi trường của chúng. Tất nhiên, ai cũng biết phóng sanh là một việc tốt, có phước và nên làm.

Ngày xưa, khi chưa có dịch vụ chuyên cung cấp “hàng” phóng sanh, hầu hết mọi người đều phải ra chợ mua chim cá phóng sanh. Hoặc đi ngang bờ hồ, bìa rừng thấy thợ săn bán chim thú vừa săn bắt được, động lòng thương liền mua và phóng sanh. Sau khi phóng sanh, chim thú cá được trả ngay về đúng môi trường sống của chúng. Phóng sanh như thế chắc chắn được phước báo vô lượng.

Ngày nay, những cuộc phóng sanh quy mô với số lượng chim cá lớn thường mua “hàng” từ dịch vụ. Chỉ cần có tiền và một cuộc gọi thì muốn bao nhiêu chim cá cũng có. Chính những tranh luận gay gắt xuất phát từ đây. Vì phóng sanh kiểu này quá chú trọng về hình thức mà không mấy quan tâm đến chúng sanh tồn tại thế nào sau khi được phóng sanh.

Rõ ràng, nếu thiếu quan tâm đúng mức về sự sống của chúng sanh sau khi phóng sanh (đơn cử như thả cá nuôi ao hồ ra giữa sông lớn) thì việc làm ấy thừa từ bi và thiếu vắng trí tuệ. Bởi lẽ đơn giản, nếu cứ để nguyên cá nuôi trong ao hồ có thể nó sống tốt hơn, thọ mạng dài hơn; và như thế, việc tốt của chúng ta có nguy cơ rơi vào lợi bất cập hại cho chúng nên chưa hẳn đã có phước. Một số trường hợp sau khi phóng sanh, vì 1.001 lý do khiến chim cá chết la liệt  thì việc làm này chẳng những vô phước mà không khéo sẽ mắc tội.                                

Do đó, chúng tôi nghĩ rằng, trước khi thực hành hạnh phóng sanh chúng ta phải nghiên cứu kỹ lưỡng về nhiều phương diện (như chủng loại, môi trường sống, địa điểm, thời điểm phóng sanh) để đem lại lợi ích thiết thực nhất cho chúng sanh. Nếu phóng sanh tùy tiện làm cho chúng sanh bị tổn hại hơn khi chưa được phóng sanh thì không nên.

Chúc bạn tinh tấn!

TỔ TƯ VẤN
(tuvangiacngo@yahoo.com)