GNO - Trung tâm Khảo cổ Quốc gia Ấn Độ đã bắt đầu tái khai quật khu di tích Moghulmari và xác nhận rằng nơi đây có tu viện Phật giáo cổ xưa nhất vùng Bengal, có niên đại từ thế kỷ thứ 6. Khu di tích này cách Dantan vài cây số về phía Tây Midnapore. Phát hiện này buộc các nhà sử học phải xem lại lịch sử văn hóa Phật giáo của toàn vùng Bengal.
Gần đây, các nhà khảo cổ đã phát hiện một đồng tiền xu và một mảnh huy hiệu tại khu khai quật, cho thấy tu viện có từ thời Maharaja Samachar Devo, đế chế chuyên quyền của vùng Bengal trong suốt triều đại Gupta.
Tàn tích được tìm thấy từ những cuộc khảo cổ, chứng minh lịch sử Phật giáo từng có mặt ở Bengal
Đồng tiền xu được đưa về thành phố kiểm định và Trung tâm Khảo cổ Quốc gia đã xác nhận vào hôm thứ Ba rằng, những họa tiết khắc trên đồng tiền đã được giải mã, có nguồn gốc từ thế kỷ thứ 6. Các ký tự khắc trên đồng tiền xu thuộc văn tự Brahmi (hệ thống văn tự cổ xưa có mặt ở Ấn Độ từ thế kỷ 5 TCN). Phát hiện này chứng tỏ tu viện này đã tồn tại từ thế kỷ thứ 6 và đây cũng chính là ngôi tự viện Phật giáo cổ xưa nhất của vùng Bengal.
Điều thú vị là câu chuyện về khu di tích Moghulmari đã được đề cập trong sách giáo khoa lịch sử lớp 6 của hệ thống giáo dục Madhyamik và sẽ được phổ biến rộng rãi đến các trường học. Theo người phát ngôn của Moghulmari, người đã từng hỗ trợ công tác khai quật từ năm 2004, cho biết hệ thống giáo dục địa phương yêu cầu đưa nội dung này vào một chương của sách.
Đại học Calcutta đã bắt đầu khai quật Moghulmari năm 2004. Hoạt động khai quật được chia làm nhiều giai đoạn, kéo dài đến năm 2012 và cũng đi đến kết luận về tu viện nằm dưới khu di tích. Tuy nhiên, do thiếu thốn về kinh phí và hạ tầng kỹ thuật nên trường không thể tiếp tục việc khai quật. Công cuộc khai quật sau đó được giao cho Trung tâm Khảo cổ Quốc gia tiếp quản từ tháng 11-2012. Đồng tiền xu và mảnh huy hiệu là hai phát hiện lớn giúp xác định lịch đại của ngôi tự viện.
Theo đó, đây là một ngôi tự viện cổ xưa và lớn hơn rất nhiều so với tự viện Raktamrittika ở Murshidabad, ngôi tự viện từng được xem là cổ xưa nhất của vùng Bengal. Kiến trúc của ngôi tự viện là kiến trúc phổ biến thời đó với nhiều ô phòng nhỏ cho Tăng sĩ. Ngoài sự bảo hộ của hoàng gia, tự viện còn được bảo trợ bởi các thương nhân trên cảng Dantan. Tự viện được xây dựng vào giai đoạn Phật giáo Kim Cương Thừa.
Trần Trọng Hiếu (Theo The Buddhist Channel)