Phật giáo và môi trường: Trong bùn hoa sen vẫn nở…

GNO - Năm 2019 khép lại với nhiều vấn đề đáng lưu tâm về môi trường, xã hội - có mặt ở hầu hết các ngóc ngách trên thế giới.

May thay, Đức Phật dạy chúng ta, thậm chí từ trong những hoàn cảnh tối tăm nhất, hoa sen vẫn nở tươi đẹp và tỏa hương: Như giữa đống rác nhớp/ Quăng bỏ trên đường lớn/ Chỗ ấy hoa sen nở/ Thơm sạch, đẹp ý người (kệ số 58, kinh Pháp cú, HT.Thích Minh Châu dịch).

Giữa những biến động, năm 2019 đi qua cũng để lại những bông hoa như thế. Bằng những hành vi thiện xảo, người con Phật đã khéo gieo những hạt giống thiện lành và những hạt giống này chắc chắn sẽ đơm hoa trong tương lai gần nhất.

Hãy cũng nhìn lại "những bông hoa mọc lên từ bùn", qua các sự kiện và hoạt động mà tác giả Nina Müller đã ghi nhận và chia sẻ từ cộng đồng Phật giáo và ngoài Phật giáo trên thế giới trong năm qua, trên tờ The Buddhist Door.

Chư Tăng và người dân Campuchia chung tay bảo vệ rừng

1. Hai thành phố ở Thái Lan - Ayutthaya and Bangkok trong năm 2019 đã có một khởi đầu tỉnh giác với chương trình Diễn đàn Cư sĩ Phật giáo Thế giới (ILBF) lần thứ 9 tại chùa Phra Mahathat Woramahawihan.

Diễn đàn có những bài thuyết trình ý nghĩa và sâu sắc về “Cư sĩ Phật giáo - Vai trò và Các mối quan hệ: Sự chuyển hóa chánh niệm trong đời sống Phật giáo; diễn ra hoan hỷ và xúc động, được lắng nghe trong sự chú tâm tạo ra “một không gian chưa từng thấy trước đây”.

2. Để ứng phó nạn phá rừng nghiêm trọng ở Campuchia, chư Tăng và các nhà hoạt động xã hội đã tổ chức nghi thức Phật giáo - quy y cho cây ở khu rừng Prey Lang.

Trong nghi thức này, chư Tăng quấn quanh các thân cây những dải y màu vàng nghệ để bảo vệ cây khỏi sự chặt phá của người đốn và buôn gỗ bất hợp pháp, cũng như góp phần bảo vệ đa dạng sinh học của các khu rừng.

3. Sau các đám cháy tàn khốc ở hạt Butte, bang California, 5 vị Tăng từ Tổ chức Văn hóa Gaden Shartse đã đến và giúp đỡ người dân nơi đây.

Chư Tăng cũng thực hiện các nghi lễ chữa lành, chúc phúc cho các chúng sanh hữu tình nạn vong trong các đám cháy.

Các tu sĩ Phật giáo đến nơi xảy ra các vụ cháy cầu nguyện cho những người đã chết

4. Một cột móc đáng ghi nhận là các loài bướm, ong và côn trùng thụ phấn được xem là thành tố quan trọng trong hệ sinh thái dễ tổn thương của chúng ta.

Để khắc phục tình trạng sút giảm nghiêm trọng của các loài này, hơn 1 triệu gia đình đã đăng ký với Mạng lưới Côn trùng vườn nhà Quốc gia Hoa Kỳ, cùng thỏa thuận trồng các loại cây thân thiện với côn trùng thụ phấn trong sân nhà, vườn và hàng rào.

5. Nhà hàng Cardboard Café ở thành phố Mumbai (Ấn Độ) đã cho thấy điển hình về kiến trúc thân thiện với môi trường.

Bên trong nhà hàng, hầu hết mọi thứ đều làm từ giấy carton

Ngoài khu vực nhà bếp, hầu hết nhà hàng được thiết kế với giấy carton. Chủ nhà hàng này hy vọng đây chính là lời thuyết minh sinh động - rằng giấy carton là vật liệu xây dựng rẻ tiền, bền vững và mong muốn tạo ra không gian đối thoại mở về các vấn đề có liên quan đến phát triển bền vững.

6. Lần đầu tiên trong lịch sử Phật giáo Tây Tạng, hai vị Ni có học vị geshema - tiến sĩ triết học Phật giáo (chương trình đào tạo nghiêm khắc của Phật giáo Tây Tạng) được mời làm giáo thọ tại Ni viện Dolma Ling (Ấn Độ).

Sáng kiến nhân văn mang lại niềm vui cho người dân 2 phía bức tường

8. Trung tâm nghiên cứu Phật giáo Barre ở Massachusetts đã tổ chức khóa tu cho các nạn nhân bị ảnh hưởng sau những vụ xả súng hàng loạt ở Hoa Kỳ.

Chương trình do người giảng dạy về Phật giáo Sharon Salzberg và giáo viên hướng dẫn chánh niệm Sharon Salzberg tổ chức, đã mang đến không gian an lành cho người tham dự khóa tu cùng nhau hành thiền, chia sẻ các kỹ năng thích ứng với đời sống và cộng đồng sau sang chấn tâm lý.

9. Một chiến dịch gây quỹ tại Canada đã vận động được từ cộng đồng một khoản tài chính có thể mua được 809 ha đất tự nhiên ở British Columbia để cải đổi thành đất được bảo vệ.

Tổ chức Các công viên British Columbia dẫn đầu chiến dịch này, ngăn chặn tình trạng chặt đốn cây và phát triển không phù hợp ở nơi đây.

10. Một hành động của lòng từ bi cao thượng đã gây xúc động cho cộng đồng khi công dân da màu Brandt Jean (Hoa Kỳ) đã ôm và tha thứ cho cảnh sát Amber Guyger - người đã bắn chết em trai mình.

Cái ôm xóa nhòa thù hận, oán ghét...

Trong buổi xử tuyên án Guyer, Jean nói rằng: “Tôi cũng yêu quý cô như bất kỳ ai khác và tôi sẽ không mong rằng cô bị dày vò và chết đi” và tòa án đã đồng ý với đề nghị bãi nại của Jean (theo ABC).

11. Hội nghị Thượng đỉnh Phật - Hồi giáo lần thứ 2 đã diễn ra ở Cox’s Bazar, Bangladesh, kết nối các cộng đồng Phật giáo và Hồi giáo để giải quyết các xung đột giữa tín đồ hai tôn giáo này tại Nam và Đông Nam Á.

12. Bang California (Hoa Kỳ) đã đạt nhiều kết quả khả quan trong chương trình Một triệu mái nhà năng lượng mặt trời - luật về ứng dụng năng lượng xanh này được thông qua vào năm 2006 với 1 triệu mái nhà hấp thu năng lượng mặt trời được lắp đặt cho nhà ở, trường học, cơ sở sản xuất, trang trại… cho đến nay.

Đáng lưu ý là Trung tâm thiền Detroit, đã lắp đặt mái nhà xanh cho khuôn viên thiền đường giúp hấp thu 38 mét khối nước mưa, phần nào giảm sự ngập úng trong mùa bão ở đây.

Trần Trọng Hiếu