GNO - Là con người, sao tránh khỏi những lúc muộn phiền, đớn đau, giằng xé, rồi thất vọng, và rồi tuyệt vọng. Cái quy trình của khổ đau ấy dắt dẫn con người đi từ mê lộ này đến mê lộ khác, để rồi cái chết và sự “sống mòn” là kết quả tất yếu cho những ai không biết yêu thương cuộc đời, đánh mất niềm tin nơi con người và chính mình.
Trong khoảnh khắc nào đó, trong cơn đau giằng vặt ấy, có những con người may mắn gặp được chiếc phao, là một ai đó khả kính đáng tin cậy để giúp mình lấy lại niềm tin và vượt qua đau khổ, xốc xới lại yêu thương. Tôi là người đã được may mắn như thế, không phải một mà vài lần, từ những ca từ chất chứa yêu thương của Trịnh, của một triết gia tài hoa, đau đáu về thân phận và kiếp người.
Đó là khi tôi nghe lời réo rắt của Khánh Ly, vang lên từng đợt “Đừng tuyệt vọng, tôi ơi đừng tuyệt vọng/ Lá mùa thu rơi rụng giữa mùa đông/ Đừng tuyệt vọng, em ơi đừng tuyệt vọng / Em là tôi và tôi cũng là em”. Tôi như vỡ òa ra, nhìn thấy cái triết lý nhân sinh “có mặt trong nhau” của những thực thể được biểu hiện trong cuộc đời này, được gọi tên là “nương tựa”, là “tương tức” kiểu của Xuân Diệu “Xuân ở giữa mùa đông khi nắng hé”.
Thực ra, ở cuối con đường hầm bao giờ cũng là ánh sáng, ở trong khổ đau sẽ có chất liệu của hạnh phúc, cái quan trọng là cách ta nhìn về khổ đau ấy, cũng như nhìn về “bùn” và “sen” trong thực thể biểu hiện giữa cuộc đời, như ông nói “Lá mùa thu rơi rụng giữa mùa đông”.
Đừng đóng khung suy nghĩ của mình, đừng để mình chết cứng với cái được gọi tên là bất hạnh, khổ đau, là đời tôi chẳng còn gì. Chỉ cần mình nghĩ khác, nhìn khác, sống khác thì mình sẽ thấy giá trị của cuộc sống và tất nhiên không đặt dấu chấm hết cho chính mình, cũng như dồn mình vào bức tường, để rồi buông xuôi, tự hại.
Ngày nay, không thiếu những người rơi vào những trạng huống tuyệt vọng, đau thương bởi có quá nhiều áp lực cũng như quá nhiều ham muốn mà lắm khi con người cứ chạy theo, đeo đuổi, kiếm tìm.
Danh lợi, bạc tiền… nếu là thứ hạnh phúc cuối cùng và duy nhất thì chắc bao đời nay những người giàu, có quyền lực, địa vị đã không phải khóc. Nhưng, thực tế không phải như thế, mà “người giàu vẫn khóc”, nước mắt vẫn chảy ở những con người giàu có, danh vị rỡ ràng đấy thôi! Thế nên, ai cũng có những niềm đau riêng, nhưng nếu cứ đau và nghĩ niềm đau ấy sẽ còn mãi thì sự vô thường đâu thể xem là một sự bất biến trong cuộc đời này? Mà đã vô thường, và vô thường (sự thay đổi) đã là một định luật, là điều duy nhất không đổi ở cuộc sống sanh-tử này thì cớ sao mình lại đau thương, tuyệt vọng?
Nghe Trịnh, lắng từng chữ, từng dòng, để rồi tôi vỡ ra điều mình u tối trước đây, tri thức được mở cửa, thắp sáng bởi những ca từ giàu chất biểu cảm, gợi mở của ông: “Tôi là ai mà còn ghi dấu lệ/ Tôi là ai mà còn trần gian thế/ Tôi là ai, là ai, là ai/ Mà yêu quá đời này”. Rồi cuối lời tâm sự, ông nhắc lại: “Đừng tuyệt vọng, em ơi đừng tuyệt vọng/ Em hồn nhiên rồi em sẽ bình minh”.
Vâng, thì em hồn nhiên, rồi em sẽ bình minh. Làm người, quan trọng là nhận diện được thực tế, hiện tại để nếu mệt quá thì “tìm đến chiếc ghế nghỉ ngơi” (Ngẫu nhiên) có nghĩa là dừng lại và rồi đi tiếp, “đừng-tuyệt-vọng”! Với tôi, đó là tình yêu con người, một bài học về đạo đức, để ai đó có duyên nghe được không bao giờ rũ bỏ niềm tin và tìm tới cái chết như một sự giải thoát mang tên dại khờ…
Nguyễn Phong Châu
Đóa hoa vô thường Đó là chủ đề đêm nhạc 12 năm nhớ Trịnh Công Sơn do gia đình nhạc sĩ và Lê Bros, Lê Media, Tập đoàn Truyền thông Thanh Niên tổ chức, diễn ra tại Công viên Hồ Bán Nguyệt, Phú Mỹ Hưng (Q.7, TP.HCM) vào tối nay, 31-3. Đêm nhạc sẽ có sự tham gia biểu diễn của các ca sĩ, nghệ sĩ Mỹ Linh, Hồng Nhung, Thanh Lam, Đức Tuấn, nhóm MTV, Ngọc Mai, Saxophone Trần Mạnh Tuấn, ban nhạc Vĩnh Tâm. Được biết, tại đêm nhạc sẽ có chương trình lập kỷ lục 20.000 người cùng hát bài đoàn kết - Nối vòng tay lớn, một sáng tác của Trịnh Công Sơn. L.Đ.L