Du lịch hành hương – chuyên sâu và đơn giản

• Từ công ty đến nhà chùa

Là một dạng du lịch đặc trưng, tuy không kéo dài nhưng lại có lượng khách lớn và ổn định, du lịch hành hương rất được các đơn vị kinh doanh lữ hành để ý đến. Cứ vào gần cuối năm, hàng loạt tour du lịch hành hương được chào mời. Về cơ bản, có thể chia du lịch hành hương của các công ty thành 2 dạng, một là hành hương theo yêu cầu và hai là hành hương theo tour. Tour theo yêu cầu sẽ do khách hàng tự chọn địa điểm, thời gian dừng lại các địa điểm hành hương, đơn vị lữ hành sẽ đảm bảo về đi lại, dịch vụ ăn uống, nghỉ ngơi… Còn hành hương theo tour có sẵn sẽ đưa khách đến các địa điểm nổi tiếng, thường là theo dạng đi hàng loạt chùa, tổ chức làm việc thiện, thả chim phóng sinh… Loại tour này còn có các loại hình đi kèm thêm như ẩm thực chay, trà đạo, thuyết pháp…

Song song với các công ty du lịch, trong loại hình du lịch hành hương còn có sự tham gia nhiệt tình của các chùa. Nổi tiếng trong số đó phải kể đến chùa Thiên Tôn ở quận 5 với 30 năm kinh nghiệm tổ chức du lịch hành hương. Ưu điểm của nhà tổ chức này là có kiến thức về Phật giáo nên việc giới thiệu đặc điểm văn hóa, lịch sử của từng ngôi chùa khá ấn tượng. Tịnh xá Trung Tâm ở quận Bình Thạnh cũng là nơi thường xuyên tổ chức du lịch hành hương, chuyên đưa du khách đến với các chùa ở miền Tây và Đông Nam bộ. Điểm chung của các loại hình du lịch hành hương do các đơn vị Phật giáo tổ chức là giá rất rẻ, có khi chỉ bằng phân nửa so với các công ty du lịch. Ngoài ra, do hướng dẫn viên cũng đồng thời là các nhà tu hành nên có quan hệ rộng với các chùa khác, am hiểu cặn kẽ về văn hóa-lịch sử Phật giáo của từng địa phương, cho nên có thể vừa đồng hành khách hành hương, vừa sẵn sàng giải đáp những thắc mắc liên quan đến sinh hoạt tín ngưỡng.

Tuy nhiên, điểm khó của các loại hình du lịch hành hương hiện nay là các đơn vị du lịch thì thiếu sự hiểu biết chuyên sâu về các vấn đề liên quan đến tôn giáo, còn các đơn vị tôn giáo thì thiếu những dịch vụ du lịch chuyên nghiệp.

• Hành hương chuyên sâu

Vừa qua, thị trường du lịch trong nước xuất hiện một đơn vị du lịch đặc biệt lấy tên là Hành Hương Việt (HHV). Như tên gọi, đơn vị này chỉ chuyên tổ chức du lịch hành hương và cũng chỉ hành hương theo hướng Phật giáo.

HHV về thực chất là sự kết hợp 2 loại hình hành hương đã nói ở trên. Về mặt dịch vụ du lịch sẽ do Khoa Du lịch Trường Đại học dân lập Hùng Vương đảm nhiệm. Về mặt kiến thức tôn giáo, đơn vị này được sự hỗ trợ của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, mà đại diện là các thầy của báo Giác Ngộ hỗ trợ.

Về lý thuyết, HHV sẽ có ưu điểm của cả 2 loại tổ chức du lịch hành hương, là dịch vụ chuyên nghiệp cộng với kiến thức chuyên sâu về tôn giáo. Đại đức Thích Quảng Kiến, Giám đốc Đào tạo và Phát triển của Công ty Du lịch HHV, cho biết đơn vị đã xây dựng những tour du lịch đi sâu vào yếu tố tôn giáo mà trước đó chưa có đơn vị nào thực hiện. Nổi bật có loạt tour chuyên đề tìm hiểu các dòng Phật giáo, như “Cõi thiền an lạc” đưa khách đến những cơ sở tôn giáo của Thiền tông. Tại đây, du khách sẽ được giới thiệu tỉ mỉ về Thiền tông ở Việt Nam; tour “Mật chú kỳ diệu” giới thiệu về 2 dòng tương đối kỳ bí là Mật tông và Mật tông Tây Tạng ở Việt Nam. Cũng theo đại đức, đơn vị còn có tour chuyên đề dành cho từng loại du khách như “Phật giáo với doanh nhân”, “Phật giáo với tuổi trẻ”…

Tuy nhiên, khi bước vào hoạt động mới có thể thấy tổ chức du lịch hành hương không đơn giản. Với công ty du lịch, khách chủ yếu “cưỡi ngựa xem hoa”, còn ở các chùa tổ chức lại chủ yếu là phật tử, có sẵn nền tín ngưỡng. Với công ty du lịch chuyên về hành hương như HHV thì lại khác, khách có thể rất đa dạng, nên khi đi sâu vào các vấn đề tôn giáo có thể gặp khó khăn. Đơn cử như chuyện trang phục. Ở các công ty du lịch, trang phục phần lớn do khách tự lo, ở các tour do các chùa tổ chức thì phần lớn là phật tử đã có sẵn áo tràng. Nhưng với HHV, để giữ không khí trang nghiêm chốn tu hành, công ty đã phải trang bị quần áo riêng, phù hợp với tôn giáo. Một vấn đề khác nữa, nhiều du khách có yêu cầu ngủ lại chùa để cảm thụ không khí thanh tu, nhưng việc này cũng khó khăn do điều kiện vật chất chưa đầy đủ. Theo ban lãnh đạo công ty, tương lai yêu cầu này có thể sẽ được đáp ứng khi xây dựng đủ các điều kiện cần thiết.

Hành hương là một hoạt động văn hóa đem đến cho du khách những cảm nhận tích cực, những giây phút nghỉ ngơi an lành hướng về tâm linh. Đó là một nhu cầu chính đáng và các dịch vụ đáp ứng nhu cầu đó xuất hiện cũng là việc bình thường