Độc đáo tục thờ “Thiên cẩu” ở Huế

GNO - Không biết có tự bao giờ mà dân làng Phổ Đông và Phổ Trung (thuộc xã Phú Thượng, huyện Phú Vang, Thừa Thiên-Huế) đã lập bàn thờ để đêm ngày hương khói cho “Thiên cẩu” ở ngay cổng làng.

Dân làng cũng không biết chính xác lúc nào, và ai đã khởi xướng việc lập miếu thờ này

Theo các cụ cao niên ở đây cho biết: Dân làng cũng không biết chính xác lúc nào, và ai đã khởi xướng việc lập miếu thờ này. Tuy nhiên, theo cụ Trần Văn Phúc, 79 tuổi, người làng Phổ Trung kể lại sự tích đầy tính li kì, huyền bí. Chuyện rằng, xưa kia ở phía bên kia con hói nhỏ, nằm đối diện 2 làng Phổ Đông và Phổ Trung có nhiều đình làng, từ đường họ tộc, thuộc xã Phú Dương, huyện Phú Vang, Thừa Thiên-Huế nổi tiếng linh thiêng.

Vì thế, các đình làng này đã “chiếu tướng” qua làng Phổ Trung và Phổ Đông nên dân làng làm ăn đều thất bại, 3 phần thắng 7 phần thua, đặc biệt là sự học của con em cả hai làng này ngày càng trì trệ, không có ai thành tài hay đỗ đạt cao.

Để trấn giữ cho thôn, làng cũng như đem lại sự bình an, thịnh vượng trong việc làm, công tác, học hành, thi cử… nên dân làng đã lập miếu thờ “Thiên cẩu”ngay trước cổng làng. Bởi, loài chó có chức năng canh giữ nhà cửa, sủa to báo động cho chủ nhà biết khi có người lạ xâm nhập, có sự cố bất thường xảy ra…

Trải qua bao biến cố thăng trầm của lịch sử, tượng “Thiên cẩu”ở đây cũng được nhiều lần thay hình, đổi dạng. Xưa kia, người ta lấy một tảng đá đẻo, gọt thành hình  con chó, chỉ tượng trưng hình dạng, chứ chưa thể hiện rõ nét từng chi tiết, bộ phận thân hình con chó. 

Bàn thờ với nhang đèn, hoa trái tươi

Ngày nay, do có điều kiện hơn nên tượng chó được nặng bằng xi măng, được đúc bằng men sứ, tượng không nằm lộ thiên mà được xây miếu có mái che, thân tượng còn được phủ khăn để tránh bụi bặm, ngày đêm được dân làng thay phiên nhau lo hương khói, phụng thờ. 

Suy ngẫm về sự tích này, tác giả xin mạo muội mấy câu thơ: “Xưa kia ai dựng miếu này?/ Hôm nay dân làng đổi thay phụng thờ/ Khói hương “thiên cẩu” từng giờ/ Công ngài trấn giữ quê này yên vui”.

Ngày rằm, mồng một hay các ngày lễ, vía, trên bàn thờ “Thiên cẩu” được trưng bày các loại bánh, trái cây, cau trầu rượu…và được dân làng thường xuyên lau chùi, quét dọn sạch sẽ. Nhiều du khách đi ngang qua nơi đây thấy lạ mắt cũng dừng chân chụp vài kiểu ảnh để lưu niệm. 

Cầu mong “Thiên cẩu” phù hộ năm mới Ất Mùi 2015 an khang, thịnh vượng

Các sĩ tử ở trong thôn, làng trước khi “vượt vũ môn” cũng tìm đến đây thắp nhang cầu xin “Thiên cẩu” phù hộ thi đỗ, thành tài. Còn mệ Nguyễn Thị Chít, 82 tuổi, người dân làng Phổ Trung thì cầu mong “Thiên cẩu” phù hộ cho gia đình mệ hưởng năm mới Ất Mùi 2015 an khang, thịnh vượng, cá nhân mệ được trường thọ để sum vầy cùng con cháu.  

Tục thờ “Thiên cẩu” ở Huế thật là độc đáo…