GNO - Có thể nói, béo phì đang là vấn nạn của thế giới trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Ở các nước phát triển có đến gần 2/3 dân số trưởng thành thừa cân hoặc bị béo phì.

Dù có nhiều bằng chứng xác quyết béo phì là nguyên nhân gây nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nhưng đại dịch béo phì vẫn không có dấu hiệu giảm xuống và nhiều người tiếp tục có lối sống thiếu lành mạnh, tự đặt mình vào các nguy cơ bệnh tật liên quan tới béo phì.

Một câu hỏi được đặt ra là làm thế nào béo phì gây ra các bệnh tật ở những cơ quan và mô mà mỡ không “trú ngụ” hoặc không được tích lũy. Một nhóm các chuyên gia quốc tế đã cùng nhau làm việc để tìm lời đáp cho câu hỏi này.

Bác sĩ Taru Tukiainen, Viện Y học Phân tử Phần Lan cùng các đồng nghiệp đến từ Anh quốc và Hoa Kỳ đã đi tìm hiểu mối liên hệ giữa chỉ số khối cơ thể BMI và sự biểu hiện gene ở 44 loại mô khác nhau. Một vài gene, trong đó có các gene từ não và các nội quan rất khó tiếp cận với số lượng lớn.

Đây là lần đầu tiên sự thay đổi trong chức năng mô của các cơ quan trong cơ thể đối với sự dao động của chỉ số BMI được khám phá đồng thời ở nhiều các hệ thống trong cơ thể, các chuyên gia cho biết.

Nhóm nghiên cứu quan sát những thay đổi có liên quan đến béo phì ở các mô. Kết quả cho thấy béo phì thật sự là một điều kiện mang tính hệ thống, đặc biệt là gây ra các viêm nhiễm trong cơ thể. Và những sự thay đổi trong chức năng của mô chỉ phần nào được quan sát giữa các nhóm mô khác nhau mà thôi.

Một số mô kết hợp với các mô khác để đền bù hoặc tăng cường cho các mô bị suy giảm hoặc mất chức năng. Ví dụ, mô mỡ và tuyến thượng thận là hai cơ quan sản xuất các hormone cần thiết cho trao đổi chất, thường có phản ứng lại với sự thay đổi của chỉ số BMI một cách hoàn toàn đối lập nhau, thể hiện ở sự suy giảm hoặc tăng cường hoạt động trao đổi chất ở các mô.

Xác định quá trình sinh học nào góp phần gây ra các bệnh liên quan đến béo phì có thể giúp các nhà nghiên cứu tìm ra chiến lược tiềm năng trong điều trị bằng thuốc. Mặc dù thay đổi lối sống là giải pháp hiệu quả nhất để tránh tình trạng này nhưng duy trì thói quen sống lành mạnh và khoa học là điều khó.

Ngoài ra, nghiên cứu còn giúp các chuyên gia xác định được những cá nhân có nguy cơ cao trong phát triển các biến chứng của béo phì để đảm bảo sức khỏe cho họ.

Nghiên cứu đã nêu bật gánh nặng của thừa cân và béo phì lên hệ thống tiêu hóa. Các chuyên gia đã thấy sự liên hệ đáng báo động giữa các thay đổi trong chỉ số BMI đối với một số phần khác nhau của đường tiêu hóa và các gene có liên quan đến một số chứng bệnh.

Các chuyên gia hy vọng rằng các kết quả của nghiên cứu này sẽ giúp tìm ra cách ngăn chặn và điều trị các biến chứng của béo phì.

Trần Trọng Hiếu
(theo Medical Daily)