Quá trình hình thành và hoạt động

Để đáp ứng nhu cầu học Phật của các thế hệ Tăng Ni trẻ, cùng với tâm nguyện “Truyền đăng tục diệm, tiếp dẫn hậu lai, báo Phật ân đức”, Thượng tọa Thích Thiện Chơn, Phó Trưởng ban, Chánh Thư ký Ban Giáo dục Phật giáo TP.HCM, Chủ nhiệm Lớp Sơ cấp Phật học Q.3 cho biết chư tôn đức lãnh đạo Ban Đại diện Phật giáo quận lúc bấy giờ theo định hướng của GHPGVN, phát huy mạng mạch đạo pháp và phát triển nền giáo dục, nên dù trong hoàn cảnh kinh tế khó khăn, cơ sở vật chất còn thiếu thốn nhưng vì đàn hậu học và tiền đồ Phật pháp, chư tôn đức lãnh đạo Phật giáo Q.3 quyết tâm mở lớp với mong muốn đào tạo lớp kế thừa cho Phật giáo.

Từ những thao thức ấy, đầu năm 1994, Lớp Sơ cấp Phật học Q.3 khai khóa đầu tiên do Thượng tọa Thích An Ngộ làm Chủ nhiệm, với 135 Tăng Ni sinh theo học. Khóa II được khai giảng tháng 10-1996, với 102 Tăng Ni sinh theo học. Tiếp đó các khóa III, IV (từ năm 1999 đến 2003) do Hòa thượng Thích Tịnh Hạnh làm Chủ nhiệm; khóa V, VI (từ năm 2003 đến 2007) do Hòa thượng Thích Phổ Chiếu làm Chủ nhiệm.

Đặc biệt từ khóa VII đến khóa XIII (năm 2007 đến 2021) do Hòa thượng Thích Minh Hiền làm Chủ nhiệm. Hòa thượng cũng là vị giáo phẩm gần 20 năm gắn bó và rất tâm huyết, có nhiều đóng góp đối với giáo dục Phật giáo quận.

Năm 2021, Thượng tọa Thích Thiện Chơn nhận nhiệm vụ làm Chủ nhiệm lớp, thời điểm này do ảnh hưởng của dịch bệnh, Ban Chủ nhiệm đã khéo léo chuyển sang hình thức học tập trực tuyến, thu hút trên 100 Tăng Ni sinh ở TP.HCM và các tỉnh tham gia. Trong giai đoạn hiện tại mặc dù số lượng các vị xuất gia có phần giảm so với trước đây, một số lớp sơ cấp trong địa bàn thành phố tạm ngưng do có ít người đăng ký theo học nhưng Lớp Sơ cấp Phật học Q.3 đang đào tạo khóa XV, niên khóa (2023-2025), có 43 vị và khóa XVI, niên khóa (2024-2026) có 36 vị.

Thượng tọa Chủ nhiệm Lớp Sơ cấp Q.3 cho biết dù chỉ là Sơ cấp Phật học quận nhưng hiện lớp có nhiều vị ngoại tỉnh được thầy tổ gửi về học, được Ban Chủ nhiệm bố trí cho chư Tăng nội trú chùa Phật Đà, còn chư Ni nội trú tại chùa Phước Hòa.

“Đa số Tăng Ni sinh dự học Lớp Sơ cấp Phật học Q.3 có nhiều vị đã tốt nghiệp đại học, am hiểu về Phật pháp nhưng thầy tổ muốn cho đệ tử vào Sơ cấp Phật học để rèn luyện những bước cơ bản đầu tiên, vì thấy đây là cấp học quan trọng phải học, là môi trường đầu tiên rèn luyện cho những vị mới sơ cơ vào đạo có được nếp sống thiền môn, nắm rõ bổn phận và cách thức sinh hoạt trong thiền môn”, Thượng tọa Thích Thiện Chơn cho biết.

Hòa thượng Thích Minh Hiền trao chứng chỉ tốt nghiệp đến Tăng Ni sinh khóa XII niên khóa 2017-2019

Đào tạo chú trọng chất lượng

Từ khi Lớp Sơ cấp Phật học Q.3 bắt đầu hoạt động cho đến nay, chư tôn đức giáo phẩm Phật giáo quận luôn rất chú trọng về vai trò của người thầy hướng dẫn, nên chư tôn đức giáo thọ sư được thỉnh giảng là những vị có nhiều kinh nghiệm và chuyên môn đứng lớp ở trung cấp, cao đẳng và học viện để giảng dạy cho lớp.

Thượng tọa Chủ nhiệm Lớp Sơ cấp Phật học Q.3 cho biết những vị giáo thọ đã và đang giảng dạy cho lớp là những nhà giáo dục Phật giáo có nhiều kinh nghiệm tu tập, sống đúng những gì mình dạy và dạy những gì mình sống, trao truyền những kiến thức từ sự thực tập của mình, nên có sức truyền cảm hứng đến Tăng Ni sinh, giúp các vị tiếp nhận một cách sống động và thực tế. Đồng thời cộng với sự hỗ trợ của chư tôn đức văn phòng, giám thị giám sát việc học chặt chẽ, nghiêm túc. Nên khi tốt nghiệp, chất lượng Tăng Ni sinh của Sơ cấp Phật học Q.3 được chư tôn đức các cấp học trên, cũng như bổn sư đánh giá rất cao.

Về chương trình học được thiết kế theo phân phối chương trình thống nhất từ Trung ương đến địa phương, Ban Chủ nhiệm đã lập chương trình các môn học trong sự hài hòa, phù hợp với trình độ kiến thức của Tăng Ni theo từng thời kỳ phát triển của giáo dục của Phật giáo Việt Nam. Chương trình học áp dụng kinh, luật, luận gồm các bộ môn căn bản như:kinh Pháp cú thí dụ, kinh Hiền nhân, kinh Bát đại nhân giác, kinh Thập thiện, Phật học danh số, Phật pháp căn bản, Lịch sử Đức Phật và Thánh chúng, Khuyến Phát Bồ-đề Tâm văn, Phật học Đức dục, Tỳ-ni, Sa-di, Oai nghi, Cảnh sách, Hán văn, Nghi lễ thiền môn... và học thêm về ngoại điển.

“Chương trình đào tạo từ khi bắt đầu hoạt động cho đến thời điểm hiện tại, chư tôn đức đều đầu tư chú trọng vào chất lượng, và nội điển. Ban Chủ nhiệm hiện tại chỉ là người kế thừa, và có tập trung nhiều hơn vào luật học và có tổ chức cho Tăng Ni sinh thi tụng luật, bởi vì giới luật còn là Phật pháp còn”, Thượng tọa Thích Thiện Chơn chia sẻ.

Lớp Sơ cấp Phật học Q.3 từ 1994 đến nay (2024) duy trì lớp học liên tục không gián đoạn, đã đào tạo hơn 1.000 Tăng Ni sinh. Sau khi hoàn thành theo từng khóa học, các vị tiếp tục theo học lên trung cấp, cao đẳng và các Học viện Phật giáo VN; trong đó có những vị đã tiếp tục học thạc sĩ, tiến sĩ ở trong nước và ngoài nước.

Trải qua 30 năm, có những vị trở về địa phương tham gia các công tác quản lý, giảng dạy các tại trường Phật học, tham gia các công tác Phật sự khắp mọi miền đất nước, hoặc hoằng pháp tại hải ngoại, hoặc đảm trách cương vị trụ trì các tự viện và tham gia công tác Phật sự của GHPGVN các cấp.

Thượng tọa Chủ nhiệm Sơ cấp Phật học Q.3 chia sẻ: “Chặng đường 30 năm giáo dục sơ cấp Phật học Q.3 với sự quyết tâm của chư tôn đức Phật giáo quận, Ban Chủ nhiệm, giáo thọ sư, quý ân nhân Phật tử trong và ngoài quận, nhằm trang bị đầy đủ kiến thức căn bản Phật học cho thế hệ trẻ nhằm đào tạo những Tăng Ni sinh thật tu thật học ngõ hầu đóng góp công sức cho sự phát triển bền vững về công tác giáo dục Phật giáo, phát huy sự nghiệp hoằng truyền Chánh pháp, lợi lạc quần sanh”.